Inne artykuły
Mój syn jest gejem, moja córka lesbijką. Co zrobiłem(-łam) nie tak?
Szok, niedowierzanie, rozpacz, wściekłość, strach, poczucie winy – to najczęstsze emocje towarzyszące rodzicom, którzy dowiedzieli się, że ich dziecko jest homo/biseksualne.
Gdzie zrobiłem(-łam) błąd? Byłam nadopiekuńczą matką! Jestem zimną matką! Byłem zbyt stanowczym ojcem! Byłem za mało stanowczym ojcem! A może jemu/jej się tylko wydaje? Może ktoś go/ją uwiódł? Jak on/ona sobie teraz poradzi? Jak mam z nim/nią rozmawiać? Jak powiedzieć o tym dziadkom?
Trudne pytania i oskarżenia wobec siebie i dziecka mnożą się w nieskończoność, a czas nie przynosi odpowiedzi, ani ulgi. Narasta przerażenie, zagubienie, poczucie winy. W Internecie jest mnóstwo informacji potwierdzających wszystko, co wyżej i jednocześnie przeczących temu, co wyżej. Pojawia się coraz więcej wątpliwości, a z czasem apatia, zniechęcenie, izolacja od syna/córki, bliskich, rodziców i znajomych. Mogą również występować trudności ze skupieniem i pamięcią.
Opisany scenariusz, o czym wiem ze swojego i kolegów psychoterapeutów doświadczenia, wcale nie jest rzadkością. Niestety. O ile nieszczęśliwy rodzic trafi w porę po pomoc do gabinetu psychologicznego to wszystko da się jeszcze poukładać. Zdefiniować oczekiwania, co do przyszłości i zweryfikować możliwości. Zrozumieć własne emocje i przestać kogokolwiek oskarżać. Zrozumieć i zaakceptować. Nie walczyć z wiatrakami, bo próba zmiany orientacji seksualnej jest właśnie walką tego rodzaju. Za to działać dla dobra swojego i swoich dzieci – to z grubsza najczęstszy cel stosunkowo krótkich psychoterapii rodziców osób LGBT. Niestety, takie interwencje psychologiczne ciągle są potrzebne. Chociaż wiedza na temat orientacji seksualnej nie jest od dawna wiedzą tajemną, a rodzice zgłaszający się po pomoc to często wykształceni i mądrzy ludzie, to potęga nieuświadomionego zjawiska, zwanego zinternalizowaną homofobią nie jedną osobę zaskoczyła swoją siłą. „Zawsze myślałem, że jestem tolerancyjny/tolerancyjna”, „nie wiem, co się ze mną dzieje, wiem, że to nie moja wina, a i tak czuje się winny(-na)”, „próbuję to zaakceptować, ale nie potrafię i czuję niechęć do mojego/ej syna/córki”. Jako psycholog często spotykam się z podobnymi zdaniami.
Temat seksualności własnego dziecka zazwyczaj jest trudnym wątkiem, a homoseksualności – trudnym do kwadratu. Wokół tematów LGBT narosło mnóstwo stereotypów, półprawd i kłamstw, a temat – co pokazują ostatnie wydarzenia w Polsce – zbyt często służy rozgrywkom politycznym, powodując przy tym wiele nieszczęścia w wymiarze indywidualnym osób homoseksualnych i ich bliskich oraz społecznym.
Jeżeli czytacie Państwo ten artykuł, bo szukacie pomocy jako rodzice osoby nieheteroseksualnej – zachęcamy do kontaktu. Jest o czym rozmawiać, a stawką jest trwałość i jakość Waszych relacji rodzinnych oraz własne zdrowie psychiczne.
Oto kilka istotnych faktów (a nie opinii) na koniec:
- Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (APA), wiodące prym w określaniu standardów zdrowia psychicznego już 1975 r. uznało, na podstawie licznych badań oraz doświadczeń badaczy i klinicystów, że osoby nieheteroseksualne nie różnią się niczym, jeśli chodzi o funkcjonowanie psychiczne od osób heteroseksualnych. Czynnikami, które zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się zaburzeń psychicznych u osób nieheteroseksualnych są dyskryminacja i uprzedzenia ze strony otoczenia.
- Zgodnie z normami ustalonymi przez APA, homoseksualna orientacja jest jednym z normalnych wariantów psychoseksualności człowieka.
- Nie wykazano do tej pory, aby jakiekolwiek oddziaływanie psychologiczne, w tym tzw. „terapia konwersyjna”, były skuteczne w zmianie orientacji na heteroseksualną. Udowodniono natomiast, że wzmacnia ona negatywne stereotypy dotyczące nieheteroseksualnej orientacji, a tym samym przyczynia się do wytwarzania negatywnego klimatu wokół osób nie heteroseksualnych. Szczególnie w bardziej konserwatywnych, religijnych społeczeństwach zwiększa to cierpienie psychiczne osób nie heteroseksualnych;
- Nikt nie wie dlaczego orientacja seksualna kształtuje się tak a nie inaczej. Wiemy jedynie, że nie jest to kwestią wyboru osoby nie heteroseksualnej, ani osób, które ją wychowały. Zgodnie z aktualną wiedzą naukową, czynniki mające wpływ na tworzenie się nieheteroseksualnej orientacji są prawdopodobnie wypadkową skomplikowanego wpływu genów (u bliźniąt jednojajowych wykazano ok. 52% zgodności występowania homoseksualnej orientacji), innych czynników biologicznych, jak też wpływu hormonów w okresie prenatalnym oraz czynników społecznych, w tym wychowania.
O faktach wymienionych powyżej możecie Państwo przeczytać u źródła, to jest na stronie APA.org, m.in.tutaj:
https://www.apa.org/topics/lgbt/orientation.pdf
Do Polskiego Gabinetu Psychoterapii w Berlinie zapraszamy Państwa niezależnie od tego, jakiej orientacji psychoseksualnej oraz tożsamości płciowej Państwo jesteście. Tak jak wspomnieliśmy powyżej wiemy, że depresji, stanów lękowych, uzależnień, problemów w relacjach, trudności w radzeniu sobie w trakcie kryzysu doświadczamy wszyscy. Natomiast przynależność do mniejszości seksualnej wiąże się dodatkowo z doświadczeniem tzw. stresu mniejszościowego i uwzględniamy to zjawisko w naszej pracy. Zazwyczaj oznacza to zmaganie się z lękiem i wstydem przed ujawnieniem się nie tylko w społeczeństwie, ale też niejednokrotnie wśród najbliższej rodziny. Przejawia się to strachem z powodu odrzucenia, „niepełnym” życiem, często ukrywaniem swojej orientacji, ograniczaniem swojej aktywności zawodowej i kariery.
Polski Gabinet Psychoterapii w Berlinie to przyjazne miejsce do rozwoju osobistego, odkrywania siebie i akceptacji, umacniania swoich zasobów i wzrastania w poczuciu większej świadomości siebie i odpowiedzialności za swoje życie.
Paweł Kurczak
psycholog, psychoterapeuta
Copyright 2021 © Polski Gabinet Psychoterapii w Berlinie, wykonanie JL. Polityka przetwarzania danych