Psychoterapeutą jest osoba, która ma odpowiednie wykształcenie i doświadczenie pracy w tym zawodzie. W Niemczech zawód psychoterapeuty oraz tytuł zawodowy Psychologischer Psychotherapeut (PP) jest prawnie regulowany i chroniony, inaczej niż w Polsce. Jeśli więc decydujesz się na psychoterapię u psychoterapeuty wykształconego w Niemczech i posiadającego ww. tytuł możesz być spokojny/a, że jest to ktoś, kto jest przygotowany do wykonywania tego zawodu. Co nie musi oznaczać, że właśnie tej osobie będziesz chciał/a powierzyć swoje najbardziej osobiste kłopoty i z nią rozpocząć swoją psychoterapię.
W Polsce zawód psychoterapeuty niestety nie jest profesją prawnie chronioną (w taki sposób, jak adwokat czy lekarz). W ustawodawstwie polskim nie ma jasno określonych kryteriów prawnych, co do tego, kto może nazwać się psychoterapeutą i w jakim zakresie może świadczyć usługi pomocowe. Poniższy artykuł pomaga wskazać na co należy zwrócić uwagę, aby dokonać możliwie najlepszego dla siebie wyboru specjalisty i trafić do odpowiedniej osoby.
Podstawową kwestią jest wykształcenie. Osoba, którą nazywamy psychoterapeutą skończyła lub jest w trakcie procesu szkolenia w szkole psychoterapii. Istnieje wiele ośrodków szkolących w Polsce i za granicą, które różnią się między sobą ze względu na nurt psychoterapii, w którym kształcą adeptów. Dobra szkoła psychoterapii trwa zazwyczaj 4 lata (i nie krócej niż 3 lata) oraz posiada akredytację polskich i zagranicznych stowarzyszeń, wydających certyfikaty psychoterapeuty. Na zakończenie szkoły osoba otrzymuje dyplom/zaświadczenie ukończenia i może przystąpić do egzaminu certyfikującego. Certyfikaty psychoterapeutyczne przyznawane są przez stowarzyszenia na podstawie doświadczenia w pracy klinicznej i pozytywnie zdanego egzaminu zewnętrznego przed komisją. Certyfikat psychoterapeuty upoważnia do samodzielnego prowadzenia psychoterapii i jest potwierdzeniem kompetencji zawodowych. Psychoterapeuta w trakcie szkolenia, jeszcze przed ukończeniem szkoły może zacząć przyjmować klientów, jeśli dostanie rekomendację. Wtedy jest psychoterapeutą w trakcie szkolenia lub jeśli ukończył szkołę i stara się o certyfikat wtedy jest psychoterapeutą w trakcie certyfikacji.
Ważną kwestią jest doświadczenie, które psychoterapeuta zdobywa i pogłębia poprzez pracę w zawodzie, ale także superwizje, własną psychoterapię, warsztaty rozwoju osobistego oraz szkolenia zawodowe i konferencje. Każdy psychoterapeuta, nawet świetnie przygotowany i z wieloletnią praktyką, powinien cały czas poddawać swoją pracę procesowi superwizji. Co to jest superwizja? Superwizja jest zawodowym rozwojem psychoterapeuty w kontekście pracy z poszczególnymi klientami. Psychoterapeuta podczas superwizji przygląda się swojej pracy wraz z bardziej doświadczonym psychoterapeutą (zwanym superwizorem) pod kątem skuteczności prowadzonej przez siebie terapii. Warto zatem zapytać podczas konsultacji, czy psychoterapeuta poddaje swoją pracę superwizji. A jeśli nie, to z jakiego powodu tego nie robi?
Innym ważnym aspektem jest psychoterapia szkoleniowa, która powinna pojawić się w procesie rozwoju każdego psychoterapeuty. Mówimy, że terapeuta jest w stanie pójść tak daleko z klientem podczas jego rozwoju, jak daleko sam jest w stanie zajść. Stąd ważne jest, by psychoterapeuta dbał także o swój rozwój psychiczny jako człowiek. Jeśli psychoterapeuta przechodził swoją terapię jako klient lub jest cały czas w trakcie swojej psychoterapii, to dba o najważniejsze narzędzie swojej pracy, czyli o siebie. Psychoterapia szkoleniowa jest także jednym z wielu warunków dobrych szkół terapeutycznych w procesie szkolenia.
Przed pierwszym kontaktem warto zwrócić uwagę na ofertę, jaką prezentuje psychoterapeuta. Jest tam sporo informacji o tym, z jakimi klientami pracuje (z osobami dorosłymi czy także z dziećmi i młodzieżą). Czy prowadzi psychoterapię indywidualną, czy pracuje także z parami lub rodzinami. Jaki rodzaj psychoterapii oferuje, a także, czy jest to terapia krótko czy długoterminowa. Informacje o wykształceniu i doświadczeniu psychoterapeuty oraz ofercie są zazwyczaj zamieszczone na stronie internetowej. Warto poświęcić trochę czasu na zapoznanie się z tymi informacjami przed pierwszą konsultacją.
PODSUMOWANIE:
A zatem jeśli wiesz, że Twój przyszły psychoterapeuta nie ukończył żadnej szkoły psychoterapii, choć ma liczne kursy i szkolenia, nigdy nie przeszedł swojej własnej psychoterapii, nie korzysta z superwizji, przyjmuje każdego, kto zgłosi się do niego na psychoterapię (osoby dorosłe, dzieci, młodzież, pary, rodziny), otwarcie głosi, że pracuje z każdym problemem natury psychicznej, to, o ile jest miły i czarujący, możesz umówić się z nim na ewentualną kawę, ale nigdy na psychoterapię! Ponieważ powyższy opis wskazuje, że osoba ta nie ma absolutnie żadnych podstaw do wykonywania zawodu psychoterapeuty.
Marta Milkiewicz
psycholożka, psychoterapeutka, terapeutka uzależnień
Copyright 2021 © Polski Gabinet Psychoterapii w Berlinie, wykonanie JL. Polityka przetwarzania danych